Πώς μεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας C;
Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται κυρίως εάν έρθει κάποιος σε επαφή με μολυσμένο αίμα. Είναι δυνατό να μολυνθεί εάν:
-
Υπάρχει ιστορικό χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών (50-70% των χρηστών μολύνονται με τον ιό της ηπατίτιδας C μέσα στα πρώτα 5 χρόνια από την έναρξη της χρήσης
-
Έχει λάβει μετάγγιση αίματος ή παραγώγων αίματος πριν από το 1992. Η πιθανότητα μόλυνσης με μετάγγιση, στην παρούσα φάση, είναι εξαιρετικά σπάνια πια, λόγω του συστηματικού ελέγχου στις αιμοδοσίες
-
κάνει για μακρύ χρονικό διάστημα αιμοκάθαρση (τεχνητό νεφρό)
-
γεννηθήκε από μητέρα μολυσμένη με ηπατίτιδα C. Η μετάδοση συμβαίνει σπάνια (2-5%),
-
είχε ή έχει ερωτικές σχέσεις με άτομο μολυσμένο με ηπατίτιδα C. Η μετάδοση είναι σπάνια σε άτομα με σταθερούς ερωτικούς συντρόφους (1%), αλλά αυξάνει σε άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους, κατά τη διάρκεια οξείας νόησης και σε συνύπαρξη ερπητικής λοίμωξης των γεννητικών οργάνων
-
κάνει τατουάζ ή τρύπημα σημείων του σώματος με μη αποστειρωμένα εργαλεία μολυσμένα με τον ιό της ηπατίτιδας C
-
χρησιμοποιεί ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, ψαλίδια , νυχοκόπτες με άτομα που πάσχουν από οξεία ή χρόνια ηπατίτιδα C
-
Ο ιός της ηπατίτιδας C ΔΕΝ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ με το νερό, τροφή, σκεύη μαγειρικά,εστιάσεως τουαλέτες ,με την κοινωνική επαφή (χειραψία, αγκαλιά, φιλί, βήχας, φτέρνισμα)
-
Επίσης δεν μεταδίδεται με το θηλασμό. Οι μητέρες με ηπατίτιδα C θα πρέπει να σταματούν τον θηλασμό μόνο εάν έχουν στις θηλές τους πληγές που αιμορραγούν.
Πώς εξελίσσεται η ηπατίτιδα C;
- Το χρονικό διάστημα από τη στιγμή της μόλυνσης μέχρι την εμφάνιση συμπτωμάτων κυμαίνεται για την ηπατίτιδα C από 30-90 ημέρες (περίοδος επώασης).
- Μόνο ένα ποσοστό 25-35% των ατόμων με οξεία ηπατίτιδα C έχει συμπτώματα όπως αδυναμία, κόπωση, ανορεξία, ενώ μερικοί μπορεί να εμφανίσουν ίκτερο.
- Το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών (75-85%) δεν θα καταφέρει να αποβάλει τον ιό και θα αναπτύξει χρόνια ηπατίτιδα C, μη έχοντας απολύτως κανένα σύμπτωμα
- Γενικά, στους 100 ασθενείς με ηπατίτιδα C:
- 15-25 θα θεραπευτούν, αποβάλλοντας τον ιό σε 2-6 μήνες
- 75-85 θα αναπτύξουν μακροχρόνια λοίμωξη
-
70 θα αναπτύξουν χρόνια ηπατική νόσο
-
5-15 θα εμφανίσουν κίρρωση μετά από 20-30 χρόνια
-
<3% των ατόμων θα πεθάνει από τις επιπτώσεις της χρόνιας ηπατικής νόσου (ηπατοκυτταρικός καρκίνος και κίρρωση) Ανάπτυξη κίρρωσης συμβαίνει πιο συχνά σε μεσήλικες από ό,τι σε νέους.
-
Η ταυτόχρονη παρουσία ηπατίτιδας Β ή λοίμωξης από τον ιό του AIDS, καθώς και η κατάχρηση αλκοόλ, είναι παράγοντες που επιταχύνουν την εξέλιξη της ηπατικής νόσου.
Πώς μπορεί κανείς να ξέρει ότι πάσχει από ηπατίτιδα C;
- Όταν κάποιος μολύνεται με τον ιό της ηπατίτιδας C, ο οργανισμός παράγει αντισώματα σε μια προσπάθεια καταπολέμησης της λοίμωξης.
- Αντισώματα(anti-HCV) ανιχνεύονται στο 50-70% των ασθενών με την έναρξη των συμπτωμάτωνκαι σε 90% αυτών μετά από 3 μήνες από την έναρξη της λοίμωξης.
- Η ανεύρεση των ειδικών αντισωμάτων (anti-HCV), δε αποσαφηνίζει εάν πρόκειται για οξεία ηπατίτιδα ή χρόνια ηπατίτιδα ή παρελθούσα λοίμωξη.
- Η επιβεβαίωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις (RIBA, HCV RNA)
- Η διάγνωση στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται τυχαία (π.χ. μετά από εθελοντική αιμοδοσία ή στα πλαίσια διερεύνησης αυξημένων τρανσαμινασών), αφού οι περισσότεροι ασθενείς δεν παραπονιούνται για συμπτώματα
Υπάρχει ειδική θεραπεία;
- Οι ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C θα πρέπει να έχουν τακτική ιατρική παρακολούθηση, να μην καταναλώνουν αλκοόλ, να μη λαμβάνουν φάρμακα χωρίς ιατρική οδηγία και να εμβολιάζονται για την ηπατίτιδα Α και Β.
- Συνδυασμένη θεραπεία, με υποδόριες ενέσεις πεγκυλιωμένης ιντερφερόνης και δισκίων ριμπαβιρίνης καθώς και τα νεώτερα αντιικά φάπμακα είναι σήμερα η θεραπεία εκλογής.
- Η διάρκεια της θεραπείας και η ανταπόκριση, εξαρτώνται από τον γονότυπο του ιού.
Τι μπορώ να κάνω για να προστατευτώ από τον ιό της ηπατίτιδας C;
- Μην κάνετε χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών
- Μη μοιράζεστε προσωπικά σας αντικείμενα (π.χ.
ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες) - Χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή. Ο ιός της ηπατίτιδας C μπορεί να μεταδοθεί με τη σεξουαλική επαφή αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια.
- Ασθενείς με σταθερούς συντρόφους δε χρειάζεται να χρησιμοποιούν προφυλακτικό (αν και η χρήση του μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης), κάτι που συστήνεται σε όσους έχουν πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους
- Εάν είστε επαγγελματίας υγείας χρησιμοποιείτε γάντια και χειριστείτε με ασφάλεια βελόνες, σύριγγες και άλλα αιχμηρά αντικείμενα
- Προσοχή εάν πρόκειται να κάνετε τατουάζ ή τρύπημα σημείων του σώματος. Μπορεί να μολυνθείτε εάν α εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν δεν έχουν αποστειρωθεί σωστά η εάν δε λαμβάνονται όλα τα μέτρα υγιεινής εκ μέρους του επαγγελματία
- Εάν είστε φορέας ηπατίτιδας C:
- μη γίνετε αιμοδότης ή δωρητής οργάνων
- μη μοιράζεστε προσωπικά σας αντικείμενα που μπορεί να φέρουν αίμα επάνω τους με άλλους (π.χ. ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες).
- καλύψτε κάθε ανοικτή πληγή ή τραύμα και καθαρίστε πιτσιλιές αίματος με αδιάλυτη χλωρίνη
Οι ασθενείς με ηπατίτιδα C
ΔΕΝ θα πρέπει να υποβάλλονται σε κανενός είδους περιορισμό στην εργασία τους ή την άθληση και δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούν ατομικά σκεύη φαγητού, πετσέτες ή ατομικές τουαλέτες